Wędrówki po Tatrach

Dolina Bystrej

Wielka, walna dolina w Tatrach Zachodnich rozgałęziająca się na kilka mniejszych dolin: Dolinę Jaworzynki, Dolinę Kasprową, Dolinę Goryczkową, oraz Dolinę Kondratową.

Do ważniejszych szczytów okalających tę urokliwą dolinę należą: Nosal, Wielka Królowa Kopa, Kasprowy Wierch, Goryczkowa Czuba, Kondracka Kopa, oraz Giewont.
Na terenie tej doliny znajdują się dwa schroniska turystyczne: schronisko na Kalatówkach, i schronisko w Kondratowej Dolinie, a także jedna z dzielnic Zakopanego – Kuźnice, skąd prowadzi jedyna w Tatrach Polskich kolej linowo gondolowa na Kasprowy Wierch. W obrębie tej doliny znajduje się również kolejka linowo krzesełkowa w Kotle Goryczkowym.

 

Dolina Małej Łąki

To jedna z najmniejszych dolin walnych Tatr Polskich osiągająca powierzchnię około 6km2. Od wschodu nad doliną wznosi się potężny masyw Giewontu, od południa zaś Dolinę Małej Łąki ograniczają szczyty Czerwonych Wierchów: Kopa Kondracka i Małołączniak. Grań odchodząca od Małołączniaka i biegnąca przez Kobylarz do Przysłopu Miętusiego i Hrubego Regla oddziela Dolinę Małej Łąki od Doliny Kościeliskiej. W środkowej części Doliny, od zachodu wznosi się Wielka Turnia opadająca stromymi ścianami na dno doliny.

 

Dolina Strążyńska

To jedna z najładniejszych dolinek reglowych w Tatrach w pobliżu Zakopanego. Jej długość wynosi około 3km, a powierzchnia 3,8km2. Dolina ta rozpoczyna się przy końcu ulicy Strążyńskiej w Zakopanem i biegnie aż do podnóży Giewontu.

Od zachodu dolinę tę otaczają: Samkowa Czuba, Łysanki i Grzybowiec, od wschodu Sarnia Skała i Suchy Wierch. Powyżej Strążyńskiej Polany dolina rozgałęzia się na dwie odnogi: Małą Dolinkę i Dolinę Wielkiej Równi. U wylotu doliny znajduje się Polana Młyniska, gdzie stoi leśniczówka TPN.

 

Giewont

O wysokości 1895 m n.p.m. To jeden z najbardziej znanych i popularnych szczytów w Tatrach polskich, dominujący nad Kotliną Zakopiańską. Szczyt wznosi się ponad Dolinę Małej Łąki od zachodu, Dolinę Bystrej od południowego wschodu, ponad dwie doliny reglowe: Dolinę Strążyńską i Dolinę Białego.

Od północy grań Giewontu dzieli się na trzy szczyty: od zachodu – mały Giewont, środkowy, najwyższy wierzchołek Wielki Giewont i za przełęczą Szczerba, Długi Giewont.

Na Wielkim Giewoncie wznosi się symbol Zakopanego, potężny 15 metrowej wysokości, stalowy krzyż, postawiony w 1901 roku.

W kierunku północnym Giewont opada niemal pionową 600 metrową ścianą.

Drogi prowadzące na szczyt Giewontu są dość łatwe, mimo to, góra ta pochłonęła już kilkadziesiąt ofiar śmiertelnych.

 

Schronisko na Polanie Kondratowej

Znajduje się na wysokości 1335 m n.p.m. W latach 1947-1948 Polskie Towarzystwo Turystyczne wybudowało w tym miejscu schronisko turystyczne, które w latach następnych powiększono o dodatkowe skrzydło. Obecnie schronisko na Polanie Kondratowej posiada 20 miejsc noclegowych.

Telefon do Schroniska na Polanie Kondratowej to: 18 201 52 14

 

Hotel Górski PTTK na Polanie Kalatówki

Położony u podnóża Kalackiej Turni na wysokości 1198 m n.p.m. znajduje się budynek hotelowy wybudowany w roku 1938 na narciarskie Mistrzostwa Świata FIS. Hotel posiada dziś 86 miejsc noclegowych.

Telefon do Hotelu Górskiego PTTK na Polanie Kalatówki to: 18 201 28 27

SCHEMAT SZLAKÓW TURYSTYCZNYCH TATR POLSKICH

 

Rejon Giewontu i Czerwonych Wierchów

(widok z Doliny Małej Łąki)

-Łysanki 1445m

-Długi Giewont 1867m

-Przełęcz Szczerba 1823m

-Giewont 1894m

-Mały Giewont 1728m

-Siodło

-Siodłowa Turnia 1647m

-Przełęcz Kondracka 1725m

-Mnichowe Turnie
-Dziadek i Babka
-Mnichy

-Kopa Kondracka 2005m

-Wielka Turnia 1847m

-Zagonna Turnia

 

Rejon Giewontu i Czerwonych Wierchów

(widok z Kasprowego Wierchu)

-Beskid Sądecki

-Żółta Turnia 2087m

-Koszysta 2193m

-Waksmundzki W. 2189m

-Granaty 2240m

-Kościelec 2155m

-Zadni Kościelec 2162m

-Kozi Wierch 2291m

-Zawratowa Turnia 2247m

-Świnica 2301m

-Mięguszowiecki Szczyt 2438m

-Cubryna 2376m

-Walentkowy Wierch 2156m

-Szatan 2416m

-Szczyrbski Szczyt 2385m

-Hruby Wierch 2428m

-Zadna Garajowa Kopa 1969m

-Krywań 2494m

-Wielka Garajowa Kopa 1969m

-Wielka Kopa Kaprowa 20152m

-Krzyżne Liptowskie 2039m

-Magura Rycerowa

-Rycerowa Kopa 1902m

-Bystra 2248m

-Baraniec Wielki 2184m

-Starobociański W. 2176m

-Rochacz Płaczliwy 2126m

-Banówka 2178m

-Salatyński W. 20150m

-Krzesanica 2122m

-Małołączniak 20196m

-Kopa Kondracka 2005m

-Przełęcz Kondracka 1725m

-Giewont 1894m

-Długi Giewont 1867m

-Babia Góra 1725m

 

Rejon Giewontu i Czerwonych Wierchów

(Widok z Kopy Kondrackiej)

-Koszysta 2193m

-Żółta Turnia 2087m

-Waksmundzki W. 2189m

-Przełęcz Krzyżne 2193m

-Kasprowy Wierch 1987m

-Granat Skrajny 2225m

-Granat Pośredni 2234m

-Granat Zachodni 2240m

-Kościelec 2155m

-Czarne Ściany

-Kozi W. 2291m

-Świnica 2301m

-Staroleśna 2476m

-Walentkowy W. 2156m

-Gerlach 2665m

-Rysy 2503m

-Mięguszowiecki Szczyt 2438m

-Cubryna 2376m

-Kończysta 2535m

-Kaprawy W. 2367m

-Cichy Wierch 1979m

-Hlińska T. 2416m

-Szatan 2416m

-Szczyrbski Szczyt 2385

-Hruby Wierch 2428m

-Rycerowa Kopa 1901m

-Ostra 2350m

-Wielka Kopa Koprowa 2052m

-Krótka 2365m

-Magura Rycerowa 1997m

-Krywań 2494m

 

Panorama z Gubałówki

-Murań 1890m

-Hawrań 2152m

-Szalony Wierch 2061m

-Jagnięcy Szczyt 2229m

-Kalowy Szczyt 2418m

-Kieźmarski Szczyt 2558m

-Baranie Rogi 2526m

-Lodowy Szczyt 2626m

-Kaszysta 2193m

-Waksmundzki W. 2189m

-Przełęcz Krzyżne 2112

-Żółta T. 2087m

-Granaty 2240m

-Kozi Wierch 2291m

-Kościelec 2155m

-Świnica 2301m

-Skrajna T.

-Kasprowy Wierch 1987m

-Krywań 2496m

-Pośredni Goryczkowy W. 1873

-Czuba Goryczkowa 1913m

-Długi Giewont 1867

-Giewont 1894m

-Mały Giewont 1728m

-Małołączniak 2096m

-Krzesanica 2122m

-Ciemniak 2096m

-Twardy Grzbiet

-Starorobaciański 2176m

-Raczkowa Czuba 2194m

-Kominiarki Wierch 1829m

 

Widok z Giewontu

-Koszysta 2193m

-Waksmundzki W. 2189m

-Buczynowa T. 2184

-Granaty 2240m

-Kościelec 2155m

-Kozi Wierch 2291m

-Kasprowy Wierch 1987m

-Świnica 2301m

-Wysoka 2560m

-Mięgoszowiecki Szczyt 2438m

-Koprowy Wierch 2367m

-Szczyrbski Szczyt 2385m

-Hruby Wierch 2428m

-Krótka 2365m

-Wielka Kopa Koprowa 2052m

-Krywań 2496m

-Krzyżne Liptowskie 2039m

-Suchy W. Kondracki 1890m

-Przełęcz pod Kopa Kondracka 1863m

-Kopa Kondracka 2005m

-Przełęcz Małołacka 1924m

-Małołączniak 2096m

-Krzesanica 2122m

-Ciemniak 2096m

-Wielka Turnia 1847m

-Jarząbny Wierch 2137m

-Rochacz Ostry 2084m

-Wołowiec 2064m

-Hryba Kopa 2163m

-Pachoła 2166m

-Salatyński Wierch 2050m

-Kominiarki Wierch 1829m

-Bobrowiec 1663

-Osobita 1687m

O Zakopanem...

Swoją sławę Zakopane zawdzięczało początkowo właściwościom leczniczym tutejszego klimatu.Ich odkrywcą był doktor Tytus Chałubiński,który jak wielu zakochał się w Tatrach od pierwszego wejrzenia.Stał się zapalonym taternikiem i na stałe osiadł w Tatrach.W ślad za doktorem do stolicy Tatr zaczęli przyjeżdżać inni-kuracjusze,naukowcy,artyści,malarze,rzeźbiarze...Okazało się,że klimat Zakopanego sprzyja nie tylko zdrowiu,ale również...intelektualnym dysputom i artystycznym eksperymentom na skalę ogólnopolską...

Do najwybitniejszych postaci związanych z Zakopanem należeli Witkiewiczowie-Stanisław i jego syn Stanisław Ignacy zwany Witkacym.Starszy Witkiewicz,zafascynowany magią Zakopanego,Tatr i żywiołowością górali,był jednym z największych propagatorów Zakopanego i całego Podhala.

Właśnie w Podhalańszczyźnie widział on rdzenne polskie korzenie i szansę na odrodzenie autentycznej polskiej kultury,tak zniszczonej przez najeźdzców.To on wprowadził do polskiej architektury i sztuki użytkowej pojęcie stylu zakopiańskiego,który chciał przeszczepić również do innych regionów Polski.Zbudowane według jego projektów domy,m.in. słynna willa pod Jedlami czy Willa Koliba,w której dziś mieści się Muzeum Stylu Zakopiańskiego-należą do najpiękniejszych dzieł architektonicznych w Zakopanem.

Do pierwszych zdobywców Tatr-zarówno pod względem taternickim,jak i artystycznym-należał osiadły w Zakopanem pisarz Kazimierz Przerwa Tetmajer.Był on zdobywcą licznych górskich szczytów,a w swoich utworach-takich jak cykl nowel "Na skalnym Podhalu" czy "Legenda Tatr"-wykorzystywał żywą góralską gwarę.

Moda na Zakopane przyciągała całą plejadę znakomitości z całej Polski.W Zakopanem mieszkali kompozytor Karol Szymanowski,pisarz Kornel Makuszyński i poeta Jan Kasprowicz.Bywali tu Henryk Sienkiewicz,Helena Modrzejewska,Adam Asnyk,Stefan Zeromski,Wojciech Kossak i Józef Piłsudski.O wielu z nich przypominają pamiątkowe tablice na zakopiańskich domach i chatach.Najstarsza z nich,upamiętniająca pobyt w Zakopanem Józefa Ignacego Kaszewskiego,pochodzi z 1879 roku.

Dziś,chociaż na pełnych turystów ulicach miasta królują wypożyczalnie sprzętu sportowego,reklamy wyciągów narciarskich,kawiarnie,kluby i dyskoteki,to jego dawny klimat nie całkiem zaginął.Slady przeszłości Zakopanego najlepiej zachowały się na ulicy Kościeliskiej nazywanej czasem zakopiańską starówką.Znajduje się tu wiele oryginalnych podhalańskich domów z XIX wieku,a także stary kościół i karczma U Wnuka-pierwszy dwupiętrowy budynek drewniany w Zakopanem.Ulica prowadzi do słynnego cmentarza na Pęksowym Brzyzku.Na założonym w 1848 roku cmentarzu można zobaczyć wiele perełek-kunsztownych nagrobków czy ozdobną bramę cmentarza wg projektu Witkiewicza.
Zobacz także najlepsze apartamenty za granicą do kupienia.

Przeszłość i duch Zakopanego żyje też w mini muzeach poświęconych jego dawnym wybitnym mieszkańcom i artystom.W domu na Harendzie,który należał do Jana Kasprowicza,czy w kamienicy Opolanki,gdzie mieszkał i tworzył Kornel Makuszyński.W mieście działa wiele galerii sztuki,wśród nich autorskie galerie Władysława hasiora i Antoniego Rząsy.Zakopane to także szczególne miejsce dla miłośników muzyki, a w szczególności muzyki poważnej. W Willi Atma,gdzie kiedyś mieszkał Szymanowski,można posłuchać koncertów w najlepszych wykonaniach.Szczególną okazją do organizowania imprez muzycznych w Atmie był rok 2007 obchodzony jako rok Karola Szymanowskiego, dla uczczenia 125 rocznicy urodzin i 70-lecia śmierci kompozytora.W kulturalnej ofercie miasta znajdziemy ciekawe imprezy cykliczne.Do największych należy Jazz Camping Kalatówki,który łączy różne pokolenia muzyków i słuchaczy.Odbywa się tu też Festiwal Folkloru Ziem Górskich,jedna z najstarszych imprez folklorystycznych,a także międzynarodowy Festiwal Organowy i Zlot Pojazdów Zabytkowych im. Jana Rippera.

Dla spragnionych ambitnych doznań artystycznych swoje podwoje otwiera Teatr im. Stanisława I. Witkiewicza.Jego sezonowe spektakle nie zawsze są łatwe w odbiorze,zachowują za to twórcze postulaty patrona sceny,twórcy teorii czystej formy,dla którego ważniejsze niż spójna fabuła były przeżycia metafizyczne i poczucie..."dziwności istnienia"

Wybitni mieszkańcy tworzyli niepowtarzalną atmosferę miasta,jednak Zakopane rozwinęło się przede wszystkim dzięki świetnym warunkom do uprawiania turystyki górskiej i sportów zimowych.Pierwsze zawody narciarskie,w których wzięło udział 150 zawodników z kilku krajów,zorganizowano tu już w 1910 roku.W tym samym czasie odbył się pierwszy konkurs w skokach narciarskich.Zakopane weszło przebojem do grona europejskich stolic sportów zimowych.W 1929 roku po raz pierwszy zorganizowano tu mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym,których gospodarzem Zakopane było jeszcze kilkakrotnie.Dziś wielką popularnością cieszą się zawody Pucharu Swiata w skokach narciarskich,odbywające się co roku w styczniu lub lutym...

W Zakopanem działa aż 50 wyciągów narciarskich.Największą popularnością wśród narciarzy cieszą się trasy w rejonie Kasprowego Wierchu,Gubałówki i Nosala.Do dyspozycji turystów są trasy zjazdowe o różnym stopniu trudności-od całkiem płaskich dla początkujących po "alpejskie" trasy dla zaawansowanych.Obowiązującym standardem są dziś oświetlone stoki z możliwością sztucznego naśnieżania.

Zakopane,które oficjalnie posiada 30 tysięcy mieszkańców,w ciągu roku odwiedza aż 3 miliony turystów.Miasto przyjmuje ich gościnnie,a przyjezdni nie mogą się nudzić,korzystając z niezwykle bogatej oferty rozrywek.Najważniejsze jednak,że mimo tak dużej liczby gości Zakopane nie traci swej magii i nadal potrafi zachwycić każdego odwiedzającego.